ALMANYADA YÜKSEK LİSANS
Her yıl Almanya dışından binlerce ögrenci Alman üniversitelerinde yüksek lisans eğitimi için başvuru yapar ve çoğu üniversite ve bölümde adaylar elemeye tabi tutulurlar. Bu makalede hangi kıstaslar alınarak eleme yapılır, not ortalamanızı nasıl alman sistemine göre çevirip, kabul alma şansınızı nasıl artırabilirsiniz bunlarla ilgili tecrübelerimizi size aktarmaya çalışacağız.
Yüksek lisans başvurusu yaptığınızda sırayla iki temel asamadan geçmeniz gerekir:
1- Dil Şartı
2- Bölüm Şartı
1- Dil Şartları:
1-a) Almanca Yüksek Lisans: Eğer yüksek lisans eğitimi almak istediğiniz bölümün eğitim dili Almanca ise üniversitelerin %99 unun istediği dil seviyesi C1’dir. Bu C1 seviyesini de aşağıdaki sertifikalarla sağlarsınız:
- DSH 2
- TestDaF TDN 4
- Telc C1 Hochschule
- DSD II
- Goethe C1/Goethe C2 (Yine çoğu üniversiteler Goethe C2 isterken, bazı üniversiteler Goethe C1 i de yeterli görürler)
- ÖSD C1
Yine bazı üniversite ve özellikle Hochschule dediğimiz yüksek okullar B2 ile de direkt kabul verebilmektedir.
Eğer Türkiye de bulunuyorsanız ve bu dil şartlarını sağlayamıyorsanız hazirlik eğitimini Almanya da alıp sonrasında yüksek lisans için alman üniversitelerine başvuru yapabilirsiniz. Ögrenci Adayı Vizesi başvurusu yaparak Almanya ya gelip, hazirlik eğitimini tamamlayıp, yukardaki dil sertifikalarından birini aldıktan sonra istediğiniz bütün üniversitelere yüksek lisans için başvuru yapabilirsiniz.
1-b) Ingilizce Yüksek Lisans: Birçok alman üniversitesinde İngilizce dilinde de yüksek lisans eğitimi verilir. İstenen dil seviyesi ve sertifikalar üniversiteye ve hatta bölüme göre çok çeşitlilik gösterir. Örneğin bir üniversite bir yüksek lisans bölümü için IELTS 6.0 isterken başka bir üniversite yine ayni bölüm için IELTS 7.0 da isteyebilir. Bazı üniversiteler illaki Teofl veya IELTS gibi sertifikaları kabul ederken, bazı üniversiteler Türkiye de aldığınız lisans eğitimini %100 İngilizce dilinde aldığınızı belgelemeniz halinde IELTS gibi sertifikalar istemezler.
Eğer üniversitenin istediği İngilizce dil şartlarını sağlayamıyorsanız, Almanca yüksek lisans seçeneğinde olduğu gibi Almanya ya gelip İngilizce hazirlik eğitimi alamıyorsunuz. Başvuru sırasında bölüme başlamak için istenen İngilizce dil yeterliliğini sağlamanız gerekiyor.
2- Bölüm Şartları:
Dil şartını sağladıktan sonra asil zor yolculuk burada baslar. İlk olarak belirtmemiz gerekir ki, Almanya’daki mezuniyet notlarının dereceleri Türkiye dekinin tam tersidir. Almanya da en iyi not ortalaması 1.0 ve bir dersi geçmek için gerekli en düşük not ise 4.0’dir.
Dil şartını sağlayan adayların başvurularını incelerken Alman üniversitelerinin önem verdiği kriterleri önem sırasına göre inceleyecek olursak:
1- Not ortalaması: En önemli kriter budur. Bazı üniversiteler örneğin alman sistemine göre 2.5’ten kötü ortalamaya sahip adayları direkt olarak elerler. Çoğu üniversite bölüm şartlarında istediği minimum ortalamayı yazar. O yüzden ortalama konusu en az %70 etkilidir.
Bazı yüksek lisans bölümlerinde ise kontenjan kısıtlaması yani yoktur, yani yukardaki linkte anlattığımız gibi NC yoktur. Bu tür bölümlere genelde başvuru yapan herkes kabul edilir. Yani Türkiye´deki ortalamanız 2.0 da olsa kabul edilme sansınız olabilir. Fakat çoğu üniversite örneğin ortalamayı yine 3,0 olarak belirleyip NC yok der. Yani alman sistemine göre ortalaması en az 3.0 olan herkes kabul edilir.
2- Ders İçerikleri: Öncelikle sunu belirtelim, Türkiye de ne okuduysanız ya ayni bölümde ya da benzer bölümlerde yüksek lisans yapabilirsiniz. Diğer bazı ülkelerdeki tipik MBA sistemi örneğin Almanya da yoktur. Mesela Türkiye de işletme bitirip Almanya da makina mühendisliği yüksek lisansı yapamazsınız veya tam tersi de mümkün değil.
Ayni yüksek lisans bölümüne başvuru yapsanız da yurtdışında her üniversitenin ders içerikleri, ders yapıları ve kredi yapıları çok farklıdır. Mesela İşletme yüksek lisansı için başvuru yaparken bir alman üniversitesi, Türkiye de aldığınız lisans eğitiminden örneğin 30 Kredi Matematik, 20 Kredi Muhasebe dersleri gibi şartları koyabilir. Bu Sartlar yine birçok üniversitenin sayfasında direkt olarak belirtilmiştir. Eğer belirtilmemiş olsa bile üniversite kendi verdiği yüksek lisans eğitimindeki ağırlık alana daha çok benzeyen lisans eğitimi alan öğrencileri tercih eder. Örneğin bir üniversite Enerji üzerine Endüstri Mühendisliği yüksek lisansı eğitimi için başvuruları incelerken, adaylar içerisinde lisans derslerine bakıp özellikle enerji veya elektronik gibi derslerin kredi sayıları ve içeriklerine dikkat eder ve bu derslerden kim daha çok kredi verdiyse ve o derslerdeki ortalamaları iyiyse o öğrenciye kabul verir.
3- Staj Belgeleri: Üniversite transkriptiniz veya ders içerikleriniz teorik alandaki becerilerinizi gösterir. Yine üniversiteler için pratik becerileriniz de önemlidir. O yüzden staj yaptığınız firmalardan alacağınız referans mektuplarını başvuruda mutlaka kutlanın. Ne kadar çok staj belgesi olursa o kadar iyi olur.
4- Motivasyon mektubu: Birçok alman üniversitesinde mecburi istenir. Başvuru yapacağınız bölümün eğitim diline göre yazmanız gerekir. Örneğin Almanca bir yüksek lisans bölümüne İngilizce motivasyon mektubu göndermeyin. Özellikle neden o üniversitede o bölümü seçtiniz, o bölümle ilgili ne tür çalışmalarınız oldu onları anlatın. Gereksiz bilgiler vermekten sakinin (mesela ailem de bu isi yapıyordu o yüzden ben de bu bölümde okuyorum gibi bir şeyi kesinlikle yazmayın).
5- Diğer Sartlar: Özellikle bazı üniversitelerde bilhassa İngilizce bölümlerde GMAT / GRE gibi ekstra sertifikalar şart koşulur. Yine çok nadir de olsa bazı üniversiteler (hukuk gibi örneğin) Türkiye de lisans okuduğunuz bölüm hocalarından referans mektubu isterler. Eğer referans mektubu istenmiyorsa kesinlikle o üniversiteye uğraşıp hocalarından referans mektubu alıp göndermeyin. Yine o bölümle ilgili çeşitli eğitim programlarına katıldıysanız oradan alacağınız sertifikaları da yollayabilirsiniz ama sosyal aktivitelerden alacağınız sertifikaları göndermeyin (örneğin bale kursu, yüzme birinciliği vs. gibi). Gereksiz evrak yollamak size avantaj değil hatta dezavantaj bile sağlayabilir.
Ayrıca Türkiye de ALES veya KPSS gibi sınavlardan alacağınız sertifikaların da yine Almanya’daki yüksek lisans başvurularında hiçbir etkisi yoktur.
Yukardaki etkenlerden ilk ikisi yüksek lisans başvurusunda %90 etkilidir. Staj ve motivasyon mektubu ise şansınızı en fazla %10 artırır veya azaltır. Örneğin yüksek lisans bölümünün eğitim dili Almanca ise, siz %67 ile DSH 2 de alsanız %99 ile DSH 3 de alsanız ikinci elemede hiçbir etkisi yoktur. İkinci elemede dil şartı değil, yukardaki şartlar incelenir.
Yüksek Lisans Kabul Alma Şansım Ne Kadar?
En çok sorulan soruya geldik. Bu soruya eğer o bölümde NC ve herhangi bir not ortalaması şartı yoksa kesin bir cevap vermek imkânsızdır. Üniversitelerin çoğu Alman ve AB ülkelerinden gelen öğrencilerle AB dışından gelen öğrencileri ayrı bir kümede inceler.
Örneğin bir üniversite yüksek lisans bölümü için 200 kişilik kontenjan açıyor olsun. Bu kontenjanı her üniversite kendi belirlediği oranda AB dışından gelen yabancı öğrencilere ayırır. Örneğin 200 kişilik kontenjanın %10 u yabancı öğrencilere ayrılmış olsun, bu da 20 kişilik yabancı ögrenci kontenjanına tekabül eder. Ayrıca üniversite ilk başta 2.5 in altındaki başvurulara direkt red veriyorum desin. Yine ayni örnekten devam edersek bu üniversiteye 60 tane yabancı ögrenci başvuru yapsın. Bunların 15 tanesinin ortalaması 2.5’ten kötü olduğu için elendi diyelim. Geriye 45 aday 20 kontenjan için yarışıyor olsun. Üniversite bu 45 adayı not ortalamalarına, lisans ders içeriklerine ve genel profillerine göre (staj, varsa ek sertifikalar ve motivasyon mektubunun etkinliği) 1’den 45. öğrenciye kadar sıralar. Burada dikkat etmeniz gereken diğer bir husus ise, üniversite elinden geldiği kadar iyi öğrencileri almak isteyeceği gibi yine farklı ülkelerden de ögrenci seçmek ister. Yani açılan 20 kişilik kontenjanın 15 ine Hintli, 5 ine Pakistanlı bir öğrenciye vermez. Bir miktar farklı ülkelerden seçmeye çalışır ama mesela ortalaması 2.4 olan Kamerunlu öğrenciyi alacağım diye de 1.5 ortalamaya sahip Hintli bir öğrenciyi, Hindistan’dan daha çok başvuru gelmesine rağmen elemez.
Bazı üniversitelerde yine belirlenen adaylarla yüz yüze ve internet üzerinden görüntülü mülakat yapılır. Yine mimarlık gibi bölümlerde ek olarak portfolyo istenir veya bazı bölümlerde 2-3 sayfalık Essay istenir.
Fakat İngilizce ve Almanca yüksek lisans bölümlerinde kabul şansı olarak sunu daha net olarak belirtebiliriz ki, Almanca yüksek lisans bölümlerine kabul alma şansınız her zaman İngilizce yüksek lisansa kabul alma şansınızdan daha yüksektir. Bunun sebebi ise oldukça basittir: Ingilizce yüksek lisans bölümlerine AB dışında her zaman daha fazla ögrenci başvurur. Özellikle eğitimi dili İngilizce olan ülkelerden gelen öğrenciler bilhassa Almancayla zaman kaybetmeme veya hazirlik eğitimine ayıracak bütçeleri olmadığı için hiç düşünmeden İngilizce yüksek lisansa başvuru yaparlar ve bu öğrencilerin çoğu yüksek ortalamaları sayesinde burs kazanıp, yurtdışı hayalini gerçekleştirmeye çalışan öğrenciler olduklarını da hesap etmek gerekir.
Ayrıca bir bölümde her üniversitede açılan kontenjan sayısı ve yukarda belirttiğimiz gibi yabancı öğrencilere ayrılan yüzdelik farklıdır. Mesela Almanya’nin en iyi üniversitelerinden biri olan TU Berlin’den kabul alıp, belki de adını daha önce hiç duymadığınız ama burası küçük bir yer, elimde garanti kabul olsun diye başvuru yaptığınız FH Niederrhein den red alabilirsiniz. Çünkü TU Berlin AB dışından gelenlere mesela 20 kontenjan acarken, HS Niederrhein belki sadece 1 kontenjan açmış olabilir.
O yüzden bir sonraki sene hangi üniversite ne kadar kontenjan acar, oraya kaç yabancı ögrenci başvuru yapar, onların ortalamaları, profilleri nasıldır önceden kestiremeyeceğimiz için su üniversiteden kesin kabul alırsın, buradan kesin red alırsın gibi bir cevap vermek imkânsızdır. Örneğin bir sene önce red aldığınız üniversiteden bir sene sonra belki kabul alabilirsiniz veya tam tersi de olabilir. Bilhassa daha önce kabul alan öğrenciler sizi yanlış yönlendirebilir. Mesela benim Türkiye de ortalamam 2.8’di, 2 sene önce buradan kabul aldım, senin ortalaman zaten 2.9 kesin kabul alırsın gibi bir bilgiye güvenip, kesin kabul gelecek diye sadece 1-2 üniversiteye başvuru yaparsanız hayal kırıklığı yasayabilirsiniz veya arkadaşınızın 2 sene önce red aldığı üniversite ve bölümden siz 2 sene sonra hatta daha düşük bir ortalamayla kabul de alabilirsiniz.
Deutschstudent çatısı altında 2008 yılından bu yana eğitim danışmanlığı yapıyoruz ve yılda Yaklasik 1000 civarı üniversite başvurusu yapıyoruz. Bu sebeple yukarda yazılan tavsiyeyi ciddiye almanızı tavsiye ederim.
Almanya’da Yüksek Lisans ile ilgili ek sorularınızı, iletişim seçeneklerinden birini seçip bize ulaşarak sorabilir ve danışmanlık hizmetimizden yararlanarak Almanya hayallerinize siz de kavuşabilirsiniz ...
Saygılarımızla
Herdem Umur
'' Almanya yolcusu kalmasın! ''